Muğla Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen Stratonikeia Gladyatörleri belgeselinin özel gösterimi, Gazi Mustafa Kemal Atatürk Kültür Merkezi'nde büyük bir katılımla yapıldı. Stratonikeia Antik Kenti’nin tarihi ve kültürel mirasını gözler önüne seren yapay zeka destekli belgeselin ardından, ünlü tarihçiler Prof. Dr. İlber Ortaylı ve Prof. Dr. Celal Şengör’ün katılımıyla dikkat çeken bir söyleşi gerçekleştirildi.
Ünlü isimler bir araya geldi
Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras’ın ev sahipliğinde düzenlenen etkinliğe, Muğla Milletvekili Selçuk Özdağ, Menteşe Belediye Başkanı Gonca Köksal, Yatağan Belediye Başkanı Mesut Günay, Köyceğiz Belediye Başkanı Ali Erdoğan, Muğla Ticaret Odası Başkanı Bülent Karakuş, EPOS7 Derneği Başkanı Arzu Sabancı, Stratonikeia Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt ve çok sayıda vatandaş katıldı.
Belgesel gösterimi öncesinde Prof. Dr. İlber Ortaylı ve Prof. Dr. Celal Şengör, Stratonikeia Antik Kenti'ni ziyaret ederek yürütülen kazı çalışmaları hakkında bilgi aldı. Kazı Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt, 2024 yılı kazılarında 762 eserin gün yüzüne çıkarıldığını belirtti. Bunlardan 592’sinin antik döneme, 170’inin ise Türk dönemine ait olduğunu ifade eden Söğüt, Stratonikeia’nın yalnızca Helenistik dönemde değil, Türk Beylikleri döneminde de önemli bir merkez olduğunu vurguladı.
“Arkeoloji ve sanat birlikte ilerlemeli”
Söyleşide konuşan Prof. Dr. İlber Ortaylı, Stratonikeia’nın tarih boyunca birçok medeniyetin kesişim noktası olduğuna dikkat çekerek, kazı çalışmalarının büyük bir titizlikle sürdüğünü ifade etti. Yapay zekanın belgesel yapımında kullanılmasını olumlu değerlendiren Ortaylı, “Ancak sanat her zaman teknolojinin önünde olmalıdır. Sanatçılığımızı, kameramızı, dekorumuzu ve tarih bilgimizi ön plana çıkarmalıyız” dedi.
Ortaylı ayrıca, Türkçenin arkeoloji alanında önemli bir bilim dili haline geldiğini belirterek, “Türkçe, yapılan kazılar ve bilimsel çalışmalarla arkeoloji literatüründe güçlü bir yer edindi. Türkiye, arkeolojik eserler açısından dünyanın en zengin ülkelerinden biri” ifadelerini kullandı.
“Geçmişi keşfetmek yetmez”
Prof. Dr. Celal Şengör ise, Stratonikeia’nın Bizans’tan Osmanlı'ya uzanan çok katmanlı tarihiyle Anadolu’nun kültürel zenginliğini gözler önüne serdiğini belirtti. Şengör, “Burada yapılan kazılar ve çıkan eserler, Anadolu’nun büyük bir kültürel mirasa sahip olduğunu kanıtlıyor. Ancak geçmişi keşfetmek yeterli değil, onu anlamak ve geleceğe taşımak da gerekir” dedi. Belgeselin yapay zeka ile hazırlanmasını önemli bir adım olarak değerlendiren Şengör, “Bu tür projeler, tarihi anlatımda yeni bir dönemin kapılarını aralıyor” ifadelerini kullandı.
“Tarih bilinci olmayan toplumlar geleceklerini inşa edemez”
Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, Stratonikeia’nın modern teknolojiyle buluşturulmasından duyduğu memnuniyeti dile getirerek, “Muğla’da 110 antik kent bulunuyor ve her biri kendine özgü bir tarihe sahip. Letoon’dan Labranda’ya, Halikarnas’tan Knidos’a kadar geniş bir kültürel mirasımız var. Ancak bu mirası yeterince ileri taşıyamadığımızı görmek üzücü” dedi.
Ahmet Aras, tarih bilincinin önemine vurgu yaparak, “Antik dönemde büyük tiyatrolara sahip bu kentlerin bugün nasıl bir noktaya geldiğini düşündüğümüzde, geçmişimizden aldığımız mirası koruyup geliştirmemiz gerektiğini görüyoruz. Tarihini bilmeyen toplumlar, geleceklerini inşa edemez” şeklinde konuştu.
