Kolon Kanseri nedir?
Kolon kanseri denilen kalınbağırsak kanserleri kalıbağırsak iç yüzeyindeki hücrelerin anormal büyümesi şeklinde ortaya çıkan bir kanser türüdür. Sindirim sisteminin son kısmını oluşturan kalınbağırsak su ve elektrolitlerin emildiği ve atık maddelerin vücuttan uzaklaştırmak için kullandığı çok önemli bir organdır.
Kolon Kanseri Neden Olur?
Kolon kanseri kolon iç mukozasında bulunan hücrelerin anormal mutasyon sonucu kontrolsüz büyüme ve çoğalmaları nedeni ile oluşur. Kolon kanseri gelişiminde çevresel ve genetik faktörler önemli rol oynar. En sık karşılaşılan nedenler:-Genetik nedenler( Ailesinde kolon kanserı olanlarda risk fazladır.)-Polipler( Özellıkle adenomatöz ve tübülovillöz polipler riski artırmaktadır.)-Bağırsak hastalıkları(ülseratif Kolit ve Crohn hastalığı)-Beslenme alışkanlıkları(İşlenmiş tütsülenmiş gıdalar, düşük lifli gıdalar)-Kırmızı etin aşırı tüketimi-Sigara ve Alkol-Hareketsizlik ve Obezite-Yaş (50 yaş üzerinde risk artmaktadır.)-Pelvik bölgeye uygulanan radyoterapi Kolon Kanserinin Belirtileri Nelerdir?-Bağırsak alışkanlığında değişiklik-Tenesmus( Tuvaleti olmadığı halde varmış gibi hissedip dışkılamama)-Dışkıda kırmızı ve parlak renkte kanama-Karın ağrısı ve şişkinlik hissi-Diyet ve fizksel egzersiz olmaksızın ani kilo kaybı-Anemi(Kansızlık)-Halsizlik ve yorgunluk
Kolon Kanseri Tanısı Nasıl Konulur?
Kolon kanserinde özgeçmiş ve soygeçmiş sorgulaması büyük önem taşımaktadır. Genetik yatkınlığın ön planda olduğu kolon kanserlerinde semptom ve bulgular dikkatle incelenmelidir. Bu grupta bulunan hastalarda semptom dahi olmasa tarama programları erkene alınmalıdır. Tanı aşamasında en önemli araç laboratuarda dışkıda kan bakılması ve kolonoskopi incelemesidir. Bunun yanı sıra kan parametreleri önemlidir. Özellikle sindirim sistemi kanserlerinde yükselen CEA ve Ca19-9 gibi tümör markerları,sedimentasyon değerleri bize yol göstermektedir. Karın tomografileri ve MRG bize görüntüleme yöntemi olarak yardımcı olabilmektedir. Aynı zamanda günümüzde PET çekimleri tanı ve takip programlarında başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. Kolon kanserinin asıl tanısı unutulmamalıdır ki kolonoskopi ve kolonoskopi sırasında saptanan kitleden yapılan biyopsi ile konulmaktadır. O yüzden kolonoskopi taraması erken teşhis ve tedavide bizim vazgeçilmez tanı aracımızdır.
Kolon Kanserinin Tedavisi Nasıldır?
Kolon kanserinin tedavisinde başlıca tedavi yöntemi cerrahidir. Cerrahideki amaç hastalıklı tümöral dokunun çevre lenf nodları ile beraber vücuttan uzaklaştırma ilkesine dayanır. Bunun yanısra kemoterapi ve seçilmiş hastalarda radyoterapi kullanılmaktadır. -Adjuvan Kemoterapi: Cerrahiden sonra vücutta kalan mikroskopik tümör hücreleri için kullanılır.-Neoadjuvan Kemoterapi: Cerrahi öncesi tünör boyutunu küçültmek için kullanılır.-Metastatik ve İleri evre kolon kanserlerinde hedefe yönelik bevacizumab ve cetuximab gibi ilaç tedavileri uygulanabilmektedir. Bu ajanlar kanserli hücrelerin kan damarı oluşumunu engellemek ve ve kanserli hücrelerdeki büyüme faktörlerini hedef alarak etki etmektedir. Kolon kanserinden korunmak için işlenmiş, tütsülenmiş gıdalardan ve fazla kırmızı et tüketiminden kaçınmak önemlidir. Genetik yatkınlığı olan bireylerde semptom dahi olmasa kolon tarama programı 40 yaşından sonra mutlaka yapılmalıdır. Ailevi yatkınlığı olmayan bireylerde ise tarama programı 50 yaşından sonra yapılmalıdır. Unutulmamalıdır ki erken teşhis ve tedavi hayat kurtarır.
