Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakognozi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Buket Bozkurt’un liderliğini üstlendiği “Endemik Verbascum nihatgoekyigitii Bitkisinin LC-Q-TOF/MS Yöntemiyle Kimyasal Profili ve Biyolojik Aktivite Potansiyelinin İncelenmesi” başlıklı araştırma projesi, TÜBİTAK-1002/A programı kapsamında destek almaya hak kazandı. Bu projeyle, Hakkâri Yüksekova’da endemik olarak yetişen Verbascum nihatgoekyigitii bitkisinin, henüz hiç çalışılmamış fitokimyasal ve biyolojik özellikleri detaylı bir şekilde incelenecek.
Ege Üniversitesi’nden proje desteklerine tam destek
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, projeyi ve yürütücüsü Prof. Dr. Buket Bozkurt’u tebrik ederek, üniversitenin bilimsel üretim gücünü bir kez daha vurguladı. Budak, “Öğrenci odaklı, sağlık temalı ve öncü araştırmaların yapıldığı üniversitemizde, araştırmacılarımızın projeleri ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlardan büyük destekler alıyor. TÜBİTAK-1002/A programı çerçevesinde, bu nitelikli proje de önemli bir başarıyı yansıtıyor. Üniversitemizin, bilimsel araştırmalarda lider konumda bulunmaya devam etmesinden gurur duyuyoruz” dedi.
Projenin bilimsel hedefleri
Proje hakkında detaylı bilgi veren Prof. Dr. Buket Bozkurt, 2016 yılında yeni bir tür olarak literatüre kazandırılan Verbascum nihatgoekyigitii bitkisinin, Hakkâri Yüksekova ilçesi Dağlıca bölgesinde yayılış gösterdiğini belirtti. Bu endemik bitki, araştırma için seçilen çalışma materyali oldu. Proje kapsamında, bitkiden elde edilen ekstraktların kimyasal bileşenleri, LC-Q-TOF/MS yöntemiyle detaylı bir şekilde incelenecek. Bunun yanı sıra, antioksidan aktivite ve çeşitli enzim inhibitör etkileri de test edilecek.
Biyolojik aktivite potansiyeli araştırılacak
Projenin önemli bir başka yönü de, Verbascum nihatgoekyigitii bitkisinin biyolojik aktivite potansiyelini keşfetmektir. Prof. Dr. Bozkurt, bitkiden elde edilen ekstrelerin antioksidan aktiviteleri ve enzim inhibisyon etkilerinin detaylı bir şekilde analiz edileceğini belirtti. Araştırmalar, bitkinin sağlık alanındaki potansiyel faydalarını ortaya çıkarmayı hedefliyor. Çalışmada, DPPH, FRAP, CUPRAC gibi farklı yöntemlerle antioksidan kapasite ölçümleri yapılacak; ayrıca tirozinaz, α-amilaz, α-glukozidaz, asetilkolinesteraz gibi çeşitli enzimlere karşı inhibisyon etkileri değerlendirilecek.
Ekip ve katkı sağlayan isimler
Proje, Ege Üniversitesi’nden bir ekip tarafından yürütülüyor. Eczacılık Fakültesi Farmakognozi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Buket Bozkurt’un yanı sıra, Ege Üniversitesi Merkezi Araştırma Test ve Analiz Laboratuvarı (MATAL) Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zinar Pınar Gümüş ve Eczacılık Fakültesi yüksek lisans öğrencisi Memduha Zeynep Soysal da projede yer alıyor. Ayrıca, Hakkâri Üniversitesi Yüksekova Meslek Yüksekokulu Dr. Öğretim Üyesi Muzaffer Mükemre de araştırmanın katkı sağlayan isimlerinden biri.
Endemik bitkilerin önemi
Ege Üniversitesi’nin bu projesi, sadece bilimsel anlamda değil, aynı zamanda endüstriyel ve tıbbi açıdan da büyük önem taşıyor. Endemik bitkiler, genellikle bulundukları bölgelere özgü benzersiz biyolojik ve kimyasal özellikler gösterir. Bu özellikler, ilaç ve kozmetik sanayisi gibi birçok alanda yeni ve etkili ürünlerin geliştirilmesine olanak tanıyabilir.
Projenin katkıları ve geleceği
Bu proje, bölgesel biyolojik çeşitliliği ve yerel bitkilerin potansiyel faydalarını keşfetme anlamında büyük bir adım olarak kayda geçiyor. Verbascum nihatgoekyigitii bitkisinin kimyasal ve biyolojik analizlerinin tamamlanmasının ardından, Türkiye’deki endemik bitkilerin daha iyi anlaşılması ve sağlık alanındaki kullanımları üzerine yeni kapılar açılması bekleniyor.
