Bartın/Amasra’da 41 can alan maden faciasına, AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Kader” demesine toplumun birçok kesiminden tepki yağıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “kader” açıklamasına tepki gösteren isimlerden CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, yaptığı yazılı açıklamasında, iş cinayetlerinin yüzde 98’inin önlenebileceğini ifade ederek şu sözleri kaydetti:
“KAZA DEĞİL, CİNAYET”
“Bu facialar öngörülebilir ve önlenebilir facialardır. Fakat ne yazık ki ülkemizde meydana gelen pek çok iş kazasının en başta gelen nedeni aklı ve bilimi dışlamış kâr hırsına düşmüş bir anlayıştan kaynaklanmaktadır. Bu nedenle yaşanan felaketler aslında kaza değil bir cinayet, bir katliamdır. Amasra’da olanlar da öyledir ve bu nedenle insanlarımız hayatını kaybetmiştir. İşçilerin ölümüne neden olanların kalbî kurusun.”
AVRUPA BİLİMLE ÇÖZDÜ
AK Parti’nin 20 yıllık iktidarında 2 bine yakın maden işçisinin iş cinayetlerine kurban gittiğini hatırlatan Beko, saray yönetiminin iş güvenliğine yatırım yapmamak için direndiğini söyledi. Beko, dünyada birçok ülkenin ve Avrupa’nın bilim ve teknoloji ile grizu patlamalarını gündemlerinden çıkardığını, Avrupalı işçilerin aileleriyle birlikte doğum günü kutlamalarını maden ocaklarında yaptığını ifade etti.
SAYIŞTAY RAPORUNU YOK SAYIYORLAR
Sayıştay’ın 2019’da yayınladığı raporda Amasra maden ocağı ile ilgili grizu patlama riski uyarısını anımsatan Beko, “Sayıştay, Bartın Amasra’daki üretim derinliğinin -300 metreye ulaştığını; çalışılan damarlarda gaz içeriklerinin yüksek olduğunu, ani gaz degajı ve grizu patlama riskinin arttığını söylüyor.” Uyarıyor. Yine raporda “Çalışılan damarların tamamında gaz içeriklerinin yüksek olduğu, dolayısıyla degaj kapasitelerinin de yüksek olduğu, arıza zonlarında riskin daha da arttığı bilinmektedir. Bu nedenle müessese ocaklarında ilgili mevzuat hükümlerinin yanı sıra “Kurum Degaj Yönergesi” hükümlerinin titizlikle uygulanması gerekmektedir.” deniliyor. Bunlar hep gözardı ediliyor. Utanmadan atadıkları genel müdür Sayıştay raporunu da yok sayıyor” eleştirisinde bulundu.
İŞÇİ HAKLARI AÇISINDAN EN KÖTÜ 10 ÜLKE
Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) Raporunu da paylaşan CHP’li Beko, işçi hakları açısından en kötü 10 ülke arasında Türkiye’nin de yer aldığını belirterek, bu ülkelerin Bangladeş, Belarus, Brezilya, Filipinler, Honduras, Mısır, Kolombiya, Myanmar ve Zimbabve olduğunu ve bu durumun kabul edilemez olduğunu söyledi.
İŞ CİNAYETLERİ REJİMİ
AK Parti iktidarının iş cinayetleri rejimi kurduğunu ve işçilerin çalışma koşullarının her geçen yıl daha da kötüye gittiğini belirten Beko, maden alanında liyakatsiz yöneticilerin olduğunu söyleyerek, “AKP iktidarında 30 bine yakın işçi önlem alınmadığı için iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. AKP’li kurmayların dilinden ‘ekonomik kalkınma’, ‘büyüme’, ‘ileri Türkiye’, ‘yeni Türkiye’ ve ‘yerli-milli’ sözleri eksik olmadı. Ancak Türkiye işçi sınıfı ve halkımız açısından değişen bir şey yok. Aksine her geçen yıl emekçilerin aleyhine çıkarılan yasalar, giderek azalan alım gücü, liyakatsiz yöneticiler, hak ve özgürlük mücadelelerine karşı süreklileşen bir baskı ve güvencesiz çalışma koşullarının yaşama geçirildiği bir iş cinayetleri rejimi. İşte 20 yılın özeti bu” diye tepki gösterdi.
AVRUPA’NIN BANGLADEŞ’İ HALİNE GELDİK
Yılda 1 milyona yakın meslek hastasının hastanelere başvurduğunu ifade eden Beko, meslek hastalıklarından ölen işçi sayısı ile ilgili verilerin gizlendiği için ölen işçi sayısının bilinmediğine dikkat çekti. Soma, Ermenek ve Zonguldak iş cinayetlerinden ders çıkartılmadığı eleştirisinde bulunan Beko şu eleştirilerde bulundu:
“Zonguldak, Bartın, Karabük bölgesinde yaklaşık 5 bin maden işçisi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Odalara kayıtlı 14 bin maden mühendisimiz var. Bunlarla ortak projeler hazırlansa bu felaketler başımıza gelmezdi. İktidara gelir gelmez çıkardıkları 4857 sayılı İş Kanunu ile taşeron çalıştırma başta olmak üzere esnek ve güvencesiz çalıştırma yasal hale getirilmiş ve kiralık işçilik ve özel istihdam büroları içerikli kölelik yasası ile bütün işlerde güvence tamamen ortadan kalkmıştır. Emek sürekli ucuzlaştırılmış, Türkiye önce Avrupa’nın Çin’i şimdi ise Avrupa’nın Bangladeş’i haline getirilmiştir. Bu kader, fıtrat değil patronların yanında yer alan AKP’nin bilerek ve isteyerek uyguladığı neoliberal politikaların bir sonucudur. Bu böyle gitmeyecek. İktidara geldiğimizde bir işçinin burnu kanasa dahi bunun hesabını soracağız.”
YAPILMASI GEREKENLER
Türkiye’nin iş cinayetleri sıralamasında dünyada 3. Avrupa’da 1. sırada yer aldığını belirten Beko, “İş cinayetlerini önlemek için, ” Sendikal Özgürlük, İş Güvenliğine Yatırım Teşviki, İş Güvenliği Yasası, Güçlü Denetim, Kaza Sonrası Özel Birim, Yeterli Mühendis İstihdamı, Patrondan Bağımsız Mühendisler, Oda denetimi sağlanmalı ve bunun yanı sıra uygunsuz ocaklar bir an önce kapatılmalıdır. Bu önlemler hemen alınmalıdır. Alınmazsa felaketler bitmez. Maden katliamları kader, fıtrat değildir. Ancak bilimin ve teknolojinin ışığında buna dur diyebiliriz. Bilim ve teknoloji yoksa iş cinayetleri de devam eder” değerlendirmesinde bulundu.
