İzmir’in sembollerinden biri olan Alsancak Limanı’nın satılması istemi tartışmalara neden olurken Batı Anadolu Sanayici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu (BASİFED) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kasalı, konuya dair değerlendirmelerde bulundu. Limanın İzmir için büyük önem taşıdığını belirten Başkan Kasalı, limanın satışa çıkarılmasının sebebinin gerekli yatırımların yapılmaması olduğunu söyledi.
“LİMANIN ARKASINA ‘MANHATTAN’ YAPTIK”
İzmir’in oluşumunda ve gelişiminde limanın en önemli unsur olduğunu ifade eden Başkan Kasalı, alınan kararların ve uygulamaların liman varlığını yok sayacak şekilde olduğunu belirtti. Kasalı,
“Liman, İzmir için dünyadaki birçok kentten daha önemli. Bütün Batı dünyası ile Asya’nın ilişkisini kuran bir liman şehri İzmir. 17. ve 18. yüzyıllarda o günkü Osmanlı coğrafyasının dış ticaretinin yüzde 70’i İzmir’den oluyor. O dönem İzmir’de 17 tane faal konsolosluk vardı. Bunun bütün sebebi İzmir’in liman nedeniyle çok önemli bir kent olması. Şimdi ise 2 tane var. Tüm ürünler bu limandan dünyaya sevk ediliyordu. Hal böyleyken İzmir limanı o kadar ihmal edildi ki… Kent tasarlanırken önce limanı planlarsınız, bütün kararlarınızı o limanın var olmasına yönelik alırsınız. Ama biz limanın arkasına ‘Manhattan’ yaptık. Acayip bir nüfus yoğunluğu var. Biz İzmir limanını ayağa kaldırmaya çalışsak da –ki çalışmalıyız- büyük bir trafik sorunuyla karşılaşacağız” dedi.
“1954’TEN BERİ HİÇBİR YATIRIM YAPILMADI”
Alsancak Limanı’nın satılma ihtiyacının gerekli yatırımların yapılmamasından ve limanın doğru yönetilmemesinden doğduğunu belirten Başkan Kasalı, şunları söyledi:
“Limanın ihmal edilmesi sadece bugünün sorunu değil. 1954’lerde o günün şartlarına göre yapılmış olan bir limanda vinçleri değiştirmeye çalışsanız yeni nesil vinçle değiştiremezsiniz. Çünkü onların ağır kütlelerini rıhtım taşımıyor. O günden bu yana ‘biz burayı yaptık, yeni nesil vinçler oluşuyor, elleşme hızını, kapasiteyi arttırmamız gerek’ diye düşünülmesi gerekirken hiçbir şey değişmedi. Limanıyla var olan bir Rotterdam’da, Amsterdam’da ‘limanı kaldıralım’ denir mi? Burada nerdeyse ‘Kapatalım mı kapatmayalım mı’ denecek? Ama bilinçaltında kapatma, gözden çıkarma ihtiyacı var ki burası ihmal edildi. Bu nedenle de Aliağa ve Nemrut limanları ortaya çıktı. Neredeyse diyeceğim ki bu limanlar gelişsin diye İzmir limanına yatırım yapılmadı. Bu ispatlanmaz ama ben sonuca bakarım. Burası 390 binde bırakıldı Aliağa limanları neredeyse 1 milyon 700 bin TEU’ya çıktı”
“BÖLGESEL PLANLAMA LAZIM”
Başkan Mehmet Ali Kasalı, limanın hala kullanılabilecek kapasitesinin olduğunu belirterek, “Bir gerçek var: Artık Aliağa’da limanlar var, Çandarlı’da devreye girecek liman var. Bölgesel bir planlama yapılması lazım. Diğer ülkelerde de böyle yapıldı. İzmir limanı bu haliyle bile Türkiye’nin en geniş rıhtımına ve en geniş geri alanına sahip ikinci limanı. Elimizde hala kullanılabilecek olan bir kapasite var. Bizim masaya oturmamız lazım. Odalar, sanayiciler, iş insanları olarak bir araya gelelim, bu limanı üçünün toplamını geçecek şekilde yaratabiliriz. Ama ‘Bunu satalım kurtulalım’ demekle bu iş olmaz” dedi.
“BURADA KAZANDILAR AMA BURAYA YATIRIM YAPMADILAR”
2017 yılında Varlık Fonu’na devredilen limanın o güne kadar elde edilen gelirleriyle TCDD’nin borçlarının kapatıldığını hatırlatan Başkan Kasalı, yatırım yapılsaydı limanın satışına ihtiyaç olmayacağını ifade etti. Özelleştirme yapılırken de günün şartları yerine stratejik bir plan oluşturulması gerektiğinin altını çizen Kasalı, yerli yatırımcıların ön planda olmasının şart olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Çin’in yaptığı tespite göre İzmir limanı en önemli ithalat limanlarından biri. Burayı özelleştirirken sadece bugünün maddi ihtiyacı dikkate alınarak bir karar verilmemeli. Özelleştirme yapılacaksa o günkü para ihtiyacını karşılamak adına yapılmamalı. O günkü yabancı sermaye ihtiyacımızı karşılamak adına yapılmamalı. İzmirimizin genetiğinde denizcilik var. Türkiye’nin de geldiği yer itibarıyla liman işletebilen dünyanın sayılı armatörleri arasına girebilecek kapasiteye ulaşan iş adamlarımız var. Liman önce otonom hale getirilmeli. Bu paydaşlar bir araya geldiği zaman stratejik plan daha kolay olacak. Çünkü Varlık Fonu’na devredilene kadar burada kazandılar, buraya yatırım yapmadılar, Devlet Demiryolları’nın zararını kapattılar. Oysa o kazançla buraya yatırım yapılsaydı bugün bunları konuşmuyor olacaktık. Büyükşehir Belediyesi dahil kesinlikle yerel dinamiklerin işin içinde olması lazım”
