İzmir’de okullara ‘manevi danışmanlık’ hizmeti adı altında imam ve vaiz atanmasına tepkiler günden güne büyüyor. Kemeraltı’nda Eğitim-Sen’in yaptığı basın açıklamasına katılan CHP İzmir Milletvekili Gökçe Gökçen, mücadelenin devam edeceğini söyleyerek, “Bu tehlikeyi yakından takip ediyoruz. Önümüzde yüzbinlerce öğretmen atama beklerken, rehberlik ve psikolojik danışmanlık öğretmenleri atama beklerken hiçbir pedagojik eğitim uzmanlığı olmayan din görevlilerinin manevi danışman olarak okullara ataması kabul edilemez. Sanılmasın ki bu sadece böylesi bir tepkiyle bitecek. Daha yeni başlıyoruz. Çocuklarımızın sağlığı için tüm bileşenlerle birlikte karşı duracağız” dedi.
Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Başkanı Mustafa Aslan ise, imamların yerinin cami olduğunu vurgulayarak, dayanışma çağrısı yaptı. Aslan, “Asla bu protokolü kabul etmeyeceğiz. Herkese çağrımızdır: gelin çocuklarımızın geleceği için birlikte karşılık verelim” diye konuştu.
Eğitim-Sen adına basın açıklamasını yapan Eğitim-Sen İzmir 1 No’lu Şube Başkanı ve KESK dönem sözcüsü Necip Vardal, açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye’de siyasi iktidarın eğitim sistemini siyasal-ideolojik hedefleri doğrultusunda, dini kural
ve referanslara göre biçimlendirme isteği yetkili konumlardaki kişiler tarafından sıklıkla ifade
edilmiştir, çeşitli uygulamalarla bu istek yaşama geçirilmiştir. Son yıllarda, Millî Eğitim Bakanlığı
ile Diyanet İşleri Başkanlığı, dini vakıf ve dernekler arasında çok sayıda iş birliği protokolü
imzalanmıştır. Bu ortak projeler üzerinden eğitimi dinselleşme süreci hızlandırılmış, doğrudan laik
eğitimi ve laik yaşam tarzını hedef alan uygulamalar hayata geçirilmiştir. Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaokullar ve imam hatip okulları, Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı il/ilçe spor müdürlükleri/Gençlik merkezleri ile Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı Diyanet Gençlik Merkezleri iş birliğinde yürütülmekte olan “Çevreme Duyarlıyım,
Değerlerime Sahip Çıkıyorum Projesi” (ÇEDES) kapsamında bir süredir ülke çapında toplantılar
yapılmakta ve çeşitli kararlar alınmaktadır”
“PROJE, LAİK EĞİTİME AYKIRI ÇERÇEVEDE HAZIRLANMIŞ”
“ÇEDES Projesinin amacı “Öğrencilerimizin millî, manevi, ahlaki, insani ve kültürel
değerlerimizi benimseyen, koruyan, geliştiren ve kendi yaşantılarında inşa eden fertler olmalarına,
çağın ve geleceğin becerileriyle donanmış, bu donanımı insanlık hayrına sarf edebilen, bilime
sevdalı, kültüre meraklı ve duyarlı, aklı selim, kalbi selim ve zevki selim sahibi, bedensel ve sosyal
bakımdan dengeli bireyler olarak yetişmelerine katkı sağlamak” olarak ifade edilmektedir. Dini ve
manevi değerleri merkeze alan ÇEDES Projesi, etkin bileşeni din referanslı kurumlar olması
nedeniyle laik-bilimsel eğitim anlayışına ve eğitim bilimlerine aykırı bir çerçevede hazırlanmış ve
uygulanmaya başlamıştır. Bu proje kapsamında, Milli Eğitim Bakanlığı ve Gençlik ve Spor
Bakanlığı hem programa katkı sağlayan hem de “temsilci öğretmen” kanalıyla öğrencileri bulan ve
kamu mekânlarını kullandıran kurumlar olarak işlev görmektedir”
“GÖREVLER, PSİKOLOJİK DANIŞMANLARLA ZATEN YILLARDIR SÜRÜYOR”
“Öğrencilere milli, manevi, ahlaki, insani ve kültürel değerlerimizin benimsetilmesi amacıyla
tüm lise, ortaokul, ilkokul ve anaokulları ile il merkezi ve ilçelerde bulunan tüm cami ve Kur’an
kursları”nı kapsayan proje, Milli Eğitim Müdürlükleri ve Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı il
müftülükleri aracılığıyla okullara öğrencilerin sözde ‘manevi gelişimini desteklemek’ amacıyla
‘manevi danışman’ görevlendirmelerinin önünü açmaktadır. Bu bağlamda pedagojik eğitimi
bulunmayan vaiz, imam hatip, Kur’an kursu öğreticileri, İzmir ve Eskişehir başta olmak üzere
çeşitli illerde görevlendirilmeye başlanmıştır. Protokolde ifade edildiği biçimiyle, “öğrencilerin
moral ve motivasyonlarını artırıcı rehberlik hizmetlerinde bulunan” ‘manevi danışman’lara
atfedilen kimi işlevler dört yıllık eğitim fakültesi mezunu psikolojik danışmanlarla, zaten yıllardır
sürdürülmektedir”
“PROJE, ÖĞRENCİLERİ SİYASALLAŞTIRIYOR”
“1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu’nun 56. Maddesine göre “Eğitim ve öğretim
hizmetinin, bu kanun hükümlerine göre Devlet adına yürütülmesinden, gözetim ve denetiminden
Milli Eğitim Bakanlığı sorumludur.” ÇEDES Projesi, 1739 sayılı kanuna aykırı olarak eğitim
hizmetinin yürütülmesini, gözetilmesini ve denetlenmesini Diyanet İşleri Başkanlığı ve Gençlik ve
Spor Bakanlığı ile paylaşarak gözetim, yürütme ve denetim görevini ihlal etmektedir. MEB, böylece
okulların çocuğun üstün yararı ve kamu yararına işlev görme niteliğini sekteye uğratmaktadır. Yine
ÇEDES Projesi, öğrencilerin hem okulda hem de okul dışı ve yaz tatillerindeki geçirdiği zamanları
ele geçirerek okulu ve öğrencileri dini referanslı eğitim anlayışı ile siyasallaştırmaktadır. Sorumlu
kurumlarca yeterince denetlenmeyen, kamusal alana açık olmayan bu alanlarda çocuğa yönelik
yaşam hakkı ihlali, fiziksel şiddet, ekonomik şiddet ve çocuk ihmali ve istismarı olaylarını kamuoyu
yakından gözlemlemiştir”
“Eğitimin bütün kademelerinde eğitimin niteliğini yükseltmek, çocukların özgür ve sağlıklı
bireyler olarak yetiştirilmesi için somut adımlar atılması gerekmektedir. Ancak MEB, bugüne kadar
yaptığı gibi, din ve inanç alanı gibi son derece hassas bir konuda “tek din, tek mezhep” yaklaşımıyla
hareket ederek okullarda öğrencilere dini ve manevi değerleri aktarmayı kendisine görev edinmiştir.
ÇEDES Projesi iktidarın eğitim sistemini siyasal-ideolojik çizgisi ve dini-kültürel ihtiyaçları
doğrultusunda biçimlendirme hedefinin son örneği olarak karşımıza çıkmaktadır”
“DAYATMA VE AYRIMCILIK”
“Hiçbir toplum birbirinin aynı ve tamamen aynı düşünen, aynı inancı paylaşan, aynı ‘manevi
değerleri’ benimsemiş insanlardan oluşmamaktadır. Laiklik anlayışı gereği farklı, inanç, düşünce ve
değerler karşısında tarafsız olması gereken bir devletin, sadece bir dinin ve mezhebin öğretilerini,
sadece belli bir inancın benimsediği manevi değerleri tüm okullarda ‘tek doğru’ olarak öğretmeye
çalışması doğru bir uygulama olmadığı gibi, farklı inançtan öğrencilere yönelik açık bir dayatma ve
ayrımcılıktır”
“OKULLAR, AYRIMICILIĞIN OLMADIĞI KURUMLAR OLMAK ZORUNDADIR”
“Eğitim kurumlarının herhangi bir şekilde dini içerikli proje ve etkinliklerin mekânı haline
getirilmesinin okullara ve eğitim sistemine olumlu anlamda en küçük bir katkısının olmadığı açıktır.
Okullarımız, farklı inanç gruplarının her birinin eşit değerde görülmesi gereken, hiçbir öğrencinin
inancı ya da felsefi düşüncesi nedeniyle ayrımcılığa uğramadığı kurumlar olmak zorundadır.
Öğrencilerin inancı ya da kimliği nedeniyle ötekileştirilmesine ve ayrımcı uygulamalarla karşı
karşıya kalmasına neden olacak her türlü girişime son verilmelidir”
“PROJE, TEMELDEN AYKIRI”
“Laikliğin varlığı, din ve mezhep farklılıkları üzerinden farklı inançtan ve mezhepten insanların
birbiriyle çatışmalarına son vermek, her inancın kendisiyle ve diğer inançlarla eşit haklar temelinde
ilişki kurmasını güvence altına almak açısından önemlidir. Değişik din, mezhep, inanç ve dünya
görüşünden insanların gerçek anlamda “eşit yurttaş” olarak kabul edilmesi, devletin bütün inançlara
eşit mesafede ve tarafsız yaklaşmasına, günlük yaşamın her alanında okulda, üniversitede,
işyerinde, sokakta, farklı kimlik, inanç ve dünya görüşleri arasında ayırım yapılmamasına bağlıdır.
ÇEDES projesi bu yönüyle hem laikliğe hem de laik eğitim anlayışına temelden aykırılıklar içeren
bir düzenlemedir”
“EŞİT, ÖZGÜR , BİLİMSEL DÜŞÜNCENİN ÖNÜNDE ENGELDİR”
“Türkiye’de eğitim politikalarının merkezinde yer alan “tek din, tek mezhep” anlayışının, farklı
kimlik ve inançlara karşı önyargıları diri tutan ve milliyetçilik temelinde yükselen resmî ideolojiyi
besleyen ‘manevi değerler eğitimi’ uygulamasının okullardan başlayarak ülkede yaratılan
kutuplaştırmayı derinleştirmesi kaçınılmazdır. Böylesi bir uygulama hem çocukların sağlıklı
gelişiminin hem de eğitim sisteminde eşit, özgür ve bilimsel düşüncenin ilerlemesinin önünde
önemli bir engeldir. Milli Eğitim bakanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı, bizzat iktidar
eliyle hayata geçirilen ve birbirinden ayrı olması gereken eğitim alanı ile inanç alanlarının birbirine
karıştırılmasına yönelik ÇEDES ve benzeri uygulamalardan derhal vazgeçmelidir”
“MÜCALADEYE DAVET EDİYORUZ”
“Çocuklarımız, ÇEDES ve benzeri projelerle siyasi iktidarın siyasal-ideolojik hedeflerinin
parçası haline getirilemez! Bu konuda eğitim emekçileri başta olmak üzere, öğrencilerimizi,
velilerimizi ve demokratik kamuoyunu birlikte tavır almaya ve ortak mücadeleye davet ediyoruz. Dini referanslı faaliyet ve etkinliklerin değil, laik ve bilimsel eğitimin mekânları olması için yürüttüğümüz mücadelemizi kararlılıkla sürdüreceğimizin bilinmesini istiyoruz”