Asbest başta olmak üzere birçok tehlikeli atık maddeyi içinde barındıran gemilerin söküm için getirildiği Aliağa söküm tesislerine İtalyan menşeili 7 adet araç daha geldi. Araçlardan bazılarının söküm işlerine başlanırken hiçbir aracın söküm işlemi için Çevresel Etki Değerlendirme Raporu istenmemesi ise tartışmalara neden oldu.
İzmir Gemi Söküm Koordinasyonu, Aliağa’ya gelen asbest ve zehirli kimyasal yüklü İtalyan savaş gemilerine karşı CHP İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, CHP Karabağlar Belediye Başkanı Helil İnay Kınay ve DİSK Ege Bölgesi Başkanı Memiş Sarı ortak açıklama yaptı.
Platform adına açıklama yapan TMMOB İzmir Sekreteri Aykut Akdemir, “Aliağa’ya getirilen Raymond Croze gemisi ile ilgili iddialar ile atık envanteri ve sürece ilişkin sorularımızı, uyarılarımızı kamuoyu ile paylaşmıştık. Bugün yine söküm için Aliağa’ya gelen İtalyan donanmasına ait hurdaya çıkarılan “Carlo Fecia di Casatto”, “Guglielmo Marconi”,” Leonardo da Vinci” isimli denizaltılar; “Bersagliere”, “Artigliere” isimli devriye gemileri ve “Maestrale”, “Scirocco” isimli firkateynler ile ilgili benzer iddialarla karşı karşıyayız. Gemilerin yapım yılı, teknolojisi ve kullanım alanları göz önünde bulundurulduğunda asbest ve radyoaktivite dahil olmak üzere önemli miktarda tehlikeli ve zararlı atık içerme ihtimali bulunuyor” dedi.
Akdemir sözlerini şöyle sürdürdü: “Türkiye’nin tek gemi söküm tesisi olan Aliağa, hem de ağır sanayinin bulunduğu bölge olması nedeniyle çok hassas bir bölgedir ve kapasitesini doldurmuştur. Şeffaf, çalışan sağlığı, çevre ve halk sağlığı ile doğayı koruyan bir perspektifle süreç yürütülmelidir. Yaşanan olumsuzlukların tekrarlanmaması için, gerekli yasal düzenlemeler yapılmalı hem gemi söküm tesislerinin hem de tüm Aliağa’da bulunan ağır sanayi tesislerinin işletim koşulları etkin bir şekilde denetlenmelidir.
Ayrıca kapasite artışı ve yeni tesislerin açılmasına izin verilmemelidir. Aliağa’da çevresel mevzuata aykırı işlem yapan, çevre ve halk sağlığı sorunu yaratan işletmelerde gemi sökümüne son verilmelidir. Gemi sökümü sürecinin bilimsel ve teknik değerlendirmeleri ile etkin bir kamusal denetimle yürütülmesi için gerekli çalışmaların ivedilikle yapılması şarttır. Çevre ve halk sağlığını tehdit eden, sektör emekçilerinin yaşamına mal olan usulsüz işlemler ve uygulamalara karşı, ülkemizin ve Aliağa’nın atık çöplüğü haline gelmemesi mücadelesine vazgeçmeden devam ediyoruz” diye konuştu.
KİRLİLİK RAPORLARDA
İlçenin en büyük sorunlarından biri ile karşılaştığını belirten İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, “Aliağa’da bir gemi söküm tesisine 7 tane araç söküm için getirilmiş. Bunlarla ilgili tehlikeli madde envanter raporunun olup olmadığı bilinmiyor çünkü paylaşılan bir rapor yok. Bu da bizlerde bir tedirginlik yaratıyor, bu gemilerde yüksek miktarda asbest olma olasılığı görülüyor. Pek çok gemi sökümünde yaşadığımız gibi bu gemilerin de söküm için başka bir yere gönderilmemiş ve Aliağa’nın kurban olarak görülmüş olma ihtimali yüksek görülüyor.
Ege Üniversitesi ve TÜBİTAK’la birlikte belediyemizin hazırladığı rapor bunu gösteriyor. Bu rapordan sonra bölgedeki kirlilik sorunun sürdürülemez boyuta ulaştığı görülüyor. Yıllardır yürürlüğe konmayan gemi söküm yönetmeliğinin de çevre ve insan sağlığı gözetilerek yürürlüğe konması gözetilmiştir.
Çevre ve Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı’na iş birliği başvurusunda bulunulmuş ancak bugüne kadar bir geri dönüş gerçekleştirilmemiştir. ÇED incelemesine tabi olmadan ruhsatlandırıldığından gerek sektörün devamlılığı gerek çevre temizliği için denetlenebilir kurumlar kurulması ve mevcut ÇED yönetmeliğine uygun yapılması gerekli hale gelmiştir. Kuru havuz sistemi en uygun yöntem olarak değerlendiriliyor. Bakanlığı göreve davet ediyorum” diye konuştu.
