Haber: Onur Ulutaş
Türkiye, nükleer santrallerin gerekliliği ve tehlikelerini tartışmaya devam ederken, İzmirlilerin nükleer atıklarla imtihanı devam ediyor. Konu ile ilgili son gelişmeleri Gaziemir Belediye Başkanı Halil Arda aktardı. Başkan Arda, kullanımı özel izin ve denetime tabi olması gerekirken, Emrez Mahallesi’nde bir kurşun fabrikasında yasa dışı olarak kullanıldıktan sonra toprağa gömüldüğü anlaşılan nükleer atıklar konusundaki belirsizliğin sürdüğünü kaydetti.
2010’da kapanan kurşun döküm fabrikasından geriye kalan radyoaktif maddeler endişe yaratmaya devam ederken, bu atıkların Gaziemir’e nasıl getirildiği kadar, ne şekilde bertaraf edileceği konusu da esrarengizliğini koruyor.
NORMAL DEĞERİN 7291 KAT KADAR RADYASYON TESPİT EDİLDİ
İzmir’in Çernobil’i olarak nitelendirilen bölgede geçtiğimiz aylarda yapılan ölçümlerde normal değerin 7291 katı kadar radyasyon tespit edilmişti. Yıllardır endişenin kaynağı olan sahaya iş makineleri ve şantiyesi ile bir firmanın yerleştiğini gözlediklerini, ancak atıkların nasıl çıkartılacağı, nerede ve nasıl bertaraf edileceği hakkında bir bilgiye sahip olmadıklarını anlatan Başkan Arda, atıkların Aliağa’ya taşınacağı yönünde duyum aldıklarını ifade etti.
GAZİEMİR’İ TEMİZLEYİP ALİAĞA’YI KİRLETMEMEK GEREKİYOR
Son derece riskli, uzmanlık gerektiren ve halk sağlığı açısından büyük önem taşıyan bu sorunun çevre felaketine yol açabileceği uyarısında bulunan Gaziemir Belediye Başkanı, şunları söyledi:
“Bir temizlik firması, atıkların gömülü olduğu fabrika alanına yerleşmiş durumda. Nükleer düzenleme kurumunun başkanının bir açıklaması vardı. Düzenleme yaptık, temizlik şirketlerinin müracaatlarını alacağız’ demişti. O firmanın uzmanlığını kullanacakları yöntemleri bilmiyoruz. Şeffaf davranmalarını bekliyoruz. Oradaki vatandaşlarımızın sağlığı benim için çok önemli. Bu firmanın Aliağa’daki tesisinde, kapasite artırımına gittiğini duyduk. Bu atıklar Aliağa’ya mı taşınacak, orada mı bertaraf edilecek, bilmiyoruz, bilgilendirilmiyoruz. Gaziemir’i temizleyip Aliağa’yı da kirletmemek gerekiyor. Bu konuda bir nükleer komisyonumuz var. Onlar da bilgi alamıyor.”
“BUNLAR NÜKLEER SANTRALLERDEN ÇIKAN RADYOAKTİF YAKIT ÇUBUKLARI”
Konu ile ilgili yıllardır hukuki mücadele veren Avukat Arif Ali Cangı ise Ege Saati’ne önemli açıklamalarda bulundu. Bölgedeki radyoaktif maddelerin yurt dışındaki bir nükleer santralden, yasadışı nükleer atık ticareti ile hurda kurşunlarından ayrılmak üzere getirildiğini söyledi.
Yetkilileri bu yasa dışı ticarete göz yummak ve ihmalkarlıkla suçlayan Cangı, “Bunlar nükleer santrallerde kullanılan yakıt çubukları. Saklanması ve bertaraf edilmesi oldukça pahalı olan tehlikeli maddeler. Üçüncü dünya ülkesi olarak görülen Türkiye’ye hurda gibi gönderilmişler” dedi.
“AYRIŞTIRILMASI VE TAŞINMASI RİSKİ, UZMANLIK GEKETİRİR”
Bu konuda sorumluk alması gereken Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nun 2020 yılında kapatıldığını, yerine Cumhurbaşkanlığı’na bağlı olarak kurulan Nükleer Düzenleme Kurumu’nun ise alması gereken sorumluluğu almadığını belirten Cangı “Bu kurum ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı sorumluluk almıyor. Üstelik tehlikenin boyutunu gizliyorlar. Kapatılan fabrika sahipleri atıkların bölgeden çıkarılması için bir firma ile anlaşmış. Şimdi de atıkların Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Türkiye Enerji ve Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu’nun İstanbul Küçükçekmece’deki yerleşkesine taşınacağını duyduk. Ancak bunların ayrıştırılması ve taşınması yine bu geri dönüşüm ve bertaraf şirketi tarafından yapılacak. Bunlar uzmanlık gerektiren, riskli işlemler. Herhangi bir geri dönüşüm ve bertaraf firmasının yapacağı bir işlem değil” dedi.
