Kardiyolog Prof. Dr. Özhan Göldeli Ege Saati için yazdı...
AORT ANEVRİZMASI (AORT DAMARI GENİŞLEMESİ) VE AORT DİSEKSİYONU (AORT DAMARI YIRTILMASI)
Aort damarı; kalbimizden çıkan kanı bütün vücudumuza dağıtan ana damardır. Bu damar kalpten başlar ve her iki bacak damarımıza kadar devam eder. Bu damarın göğüs boşluğundaki kısmı torasik aorta ve karın boşluğundaki kısmına abdominal aorta adı verilir.
Aort anevrizması; bulunduğu yere göre abdominal aort anevrizması ve torasik aort anevrizması olmak üzere ikiye ayrılır. Erkeklerde kadınlara oranla 4-6 kat daha fazla görülür.55-64 yaşındakilerde görülme oranı yüzde 1 olup her 10 yıl geçince bu oran yüzde 4 daha artmaktadır.
Anevrizma gelişme riski kimlerde daha sıktır ?
Hipertansiyonu olanlar
Sigara içenler
65 yaş üstü erkek hastalar
Ailesinde aort anevrizması öyküsü olanlar
Bağ dokusu hastalığı olanlar (Marfan sendromu Ehler Danlos sendromu olanlar )
Aort Anevrizma gelişme sebepleri
Damar sertliği (ateroskleroz)
Aort travması
Arterlerin inflamasyonu
Bağ dokusu hastalığı
Sifilis (frengi) hastalığı olanlar
Aort anevrizması belirtileri nelerdir?
Birçok hasta aort anevrizması olduğundan habersizdir. Yırtılana kadar belirti göstermez. Aniden yırtılırsa şu şikayetler ortaya çıkar ;
Baş dönmesi, dengesizlik bayılma hissi
Çarpıntı
Ani gelişen sırt göğüs ve karın ağrısı
Nefes darlığı
Ağrılı ve zorlu yutkunma
Yüzde ve kollarda şişkinlik
Aort anevrizması nelere yol açar?
Eğer aort yırtılırsa iç kanamaya yol açar ,damar iç duvarı damarın duvarından ayrılarak (aort diseksiyonu) kan akışı azalır kalp dahil birçok organın kanlanmasının azalmasına yol açar. Hayatı tehdit eden ciddi sonuçlar ile hasta kaybedilebilir.
Aort anevrizması nasıl teşhis edilir ?
Ekokardiografi (kalp ultrasonu), abdominal ultrasonografi ve tomografi /MR angiografi ile kesin teşhis konur
Aort anevrizması nasıl önlenebilir?
Sigara içmeyerek
Kan basıncını kontrol altında tutarak
Kolesterol seviyesini yükseltmeyerek
Sağlıklı beslenerek
Düzenli egzersiz ,yürüyüş yaparak
Periodik olarak doktor check-up yaptırarak
Aort anevrizması ne zaman ameliyat edilir?
Torasik aort çapı erkeklerde 5,5 cm kadınlarda 5 santimi geçiyorsa; biküspid kapağı olanlarda 5 santimi geçiyorsa Marfan ve Ehler Danlos gibi bağ dokusu hastalığı olanlarda 4,5 santimi geçiyorsa ameliyat gereklidir. Eğer abdominal aorta çapı 5 santimi geçiyorsa ve hızlı bir şekilde genişleme gözleniyorsa (son 6 -12ay içinde 6 mm’den fazla genişliyorsa) ameliyat yapılmalıdır.