İzmir karbon nötr hedefine ulaşacak

İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin düzenlediği çalıştay da konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, günümüzde kullanılan enerjinin yüzde 40'ının, fosil yakıtlardan elde edildiğini anımsattı. İzmir'in Avrupa Birliği İklim Nötr ve Akıllı Şehirler Misyonu'na dahil olduğunu ve 2030 yılına kadar kenti karbon nötr yapma hedefi ile çalıştıklarını belirterek, "Önümüzdeki 5 yılda bu başarılabilir mi? Ben bunu başaracağımızı düşünüyorum. İzmir'e inanıyorum" dedi.

İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir Planlama Ajansı ve İZENERJİ AŞ iş birliği ile hazırlanan Enerji Verimliliği Çalıştayı, Tarihi Havagazı Fabrikası'nda başladı. İzmir'in enerji dönüşümüne rehberlik etmek, yenilenebilir enerji potansiyelini değerlendirmek, enerji verimliliğini artırmak ve enerji yoksulluğu gibi temel sosyal sorunlara çözüm üretmek amacıyla İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay'ın ev sahipliğinde düzenlenen çalıştaya Urla Belediye Başkanı Selçuk Balkan, Tire Belediye Başkanı Hayati Okuroğlu, Kınık Belediye Başkanı Sema Bodur, Kemalpaşa Belediye Başkanı Mehmet Türkmen, İZENERJİ AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Uzunoğlu, meslek odaları temsilcileri ile yurttaşlar katıldı.

Dünyadaki gelişmelere değindi Kentin enerji geleceğini şekillendirmek için kamu kurumları, özel sektör, akademisyenler, sivil toplum kuruluşları ve yurttaşları ortak bir platformda buluşturan çalıştayın açılışını, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay gerçekleştirdi. Yapılan çalıştayların sorunların çözümü için önemli olduğunu vurgulayan Başkan Dr. Cemil Tugay, konuşmasında dünyanın değişen koşullarına dikkat çekerek, "Yaklaşık 12 bin yıl önce dünyada mucize gerçekleşti. Dünya cennete döndü. Canlı türlerinin çeşitliliği için çok uygun bir iklim ortamı oldu. Daha sonra sanayi devrimi yaşandı. Bununla birlikte dünyanın iklimini de bozan gelişmeler meydana geldi. Sanayileşme ile başlayan bir süreç... Böyle bir dönemin içerisindeyiz. Dünya kendi dengesi içerisinde, karbonu doğaya zarar vermeyecek şekilde toprağın altına gömdü. Petrol, kömür olarak toprağın altına gömdü. Dünyanın kendi doğal dengesi bunu yaptı. Ama insanlar karbon yakmayı, onu çıkarıp kullanmayı öğrenemeye başladıktan sonra karbon emisyon artışı sorunu yaşanmaya başladı. Karbon emisyon artışıyla dünya hızla bozuluyor" dedi. "Gıda, su, enerji sorunu yaşanacak"

Küresel iklim krizine ve bunun etkilerine dikkat çeken Başkan Tugay, tüm dünyanın su, gıda ve enerji sorunu yaşayacağını belirtti. Topraktaki kirliliğe, verim kaybına da değinen Tugay, "Aşırı sıcaklarla su konusu da en sıkıntılı konu gibi duruyor. Tarımsal rekoltenin düşmesi, toprakların verimsizleşmesi, sadece sıcaklık ve kuraklıkla ilgili değil, bir ölçüde de doğru tarımın yapılmaması, toprağın asitlenmesi gibi nedenlerle gerçekleşiyor. Gerekenler yapılmazsa bu durum daha da kötü bir hal alacak" diye konuştu.

"Tüm karbon emisyonunun yüzde 70'inden enerji sorumlu" Kullanılan enerji miktarının dağılımına dair verileri paylaşan Başkan Tugay, şunları söyledi: "Her biriniz yılda 6.6 ton karbon emisyonuna neden oluyorsunuz. Bunu, yüzde 70-71 civarında kullandığınız enerji ile yapıyorsunuz. Onun dışında yüzde 12.8 tarım, yüzde 12.5 endüstriyel, yüzde 2.9 da atıklardan kaynaklı karbon emisyonu var. Tüm karbon emisyonunun yüzde 70'inden enerji sorumlu olduğu için, bugün enerjiyi konuşuyoruz. Enerji konusunu doğru yönetebilirsek, karbon emisyonumuzu da dolaylı olarak düzeltebileceğiz." İzmir'in karbon nötr hedefini anlattı

Enerjiyi verimli kullanmak gerektiğini, doğru enerji yatırımlarının önemli olduğunu ifade eden Başkan Tugay, "2025 Ocak ayı sonu itibari ile kurulu kaynakların dağılımına baktığımızda elektrik enerjisi üretiminin yüzde 21,1'inin doğalgaz, yüzde 18,8'inin kömürle üretildiğini görüyoruz. Yüzde 27,6'sı hidrolik enerji, yüzde 11,2 rüzgar, yüzde 17,4 güneş ve yüzde 1,5 jeotermal kaynaklardan üretilen elektriği kullanıyoruz. Doğalgaz ve kömürü topladığımızda hala kullandığımız enerjinin yüzde 40'ını, fosil yakıtlardan elde ettiğimizi herkesin hatırlaması lazım. Kullandığımız enerjinin her bir kilovatını hesaplayarak yaşamak zorundayız. İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak karbon nötr olma hedefimiz var. 2030'a kadar İzmir'i karbon nötr yapacağız. Önümüzdeki 5 yılda bu başarılabilir mi? Ben bunu başaracağımızı düşünüyorum. Benim kadar iyimser düşünen çok az insan var. Ben İzmir'e inanıyorum. Yalnızca motivasyona ihtiyacımız var. Bu yolda çalışmamız lazım" dedi.

"İnsanların yüzde 40'ı bu sorunu çözmek için çabalamıyor" İklim krizi farkındalığıyla ilgili bir anketten söz eden Tugay, "Anket yapılan kişilerin büyük çoğunluğunun iklim krizinin varlığını bildiğini ve bu gerçeği kabul ettiğini görüyoruz. Ancak insanların yüzde 40'ı bu sorunu çözmek için çabalamıyor. İzmir'de, evlerden ambalaj atıklarını ayrıştırarak almaya başlayacağız. Önce 6 ilçede pilot çalışma olarak başlayacak. İki yıl içerisinde bütün atıkları ayrıştırarak alacağız. Bu uygulamayı zorunlu hale getireceğiz. İklim krizi sadece bir grup bilinçli insanın ilgilendiği bir konu olamaz. Bu bakış açısının acilen değişmesi lazım. Çevrenizdeki insanların doğruları yapmasına katkıda bulunun" ifadelerini kullandı. "Bu ülkeye sahip çıkma görevi de herkese düşüyor"

Bu ülkenin hepimizin olduğunu söyleyen Tugay, sözlerini şöyle tamamladı: "Bu ülkeye sahip çıkma görevi de herkese düşüyor. İyiliği, doğruluğu, bilgiyi çoğaltmamız gerekiyor. O nedenle de önce konuşmamız sonra da eyleme geçmemiz gerekiyor. Ben şehrimize, insanlarımıza inanıyorum. İzmir Büyükşehir Belediyesi her bir çalışanı ile bilinçli olarak sürecin bir parçası olacak. Enerji verimliliği konusunda öncü rol üstlenmeye hazırız ama bu sadece belediyelerin görevi değil. Bütün şehrin her bir bireyi ile sahiplenmesi gereken bir durum."

"İnsanların enerjiye, elektriğe ulaşamama durumu var" İZENERJİ AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Uzunoğlu da 1980'lerde Türkiye'de enerji politikaları açısından bir kaos yaşandığını belirterek "O dönem enerji politikalarımız ithalata dayalıydı. Bütün sanayi ve işletmeler sıvı yakıt kullanıyordu. İran ve Irak savaşının ardından petrol krizi yaşandı. Bunun ardından sanayicinin hemen kömüre yöneldiğini gördük. Sıvı yakıt terk edildi, kömüre geçildi. Arkasından 90'lı yılların ortasında şunu gördük; bu kez başka bir ithal enerji kaynağı olan doğalgaz bulundu. Doğalgaz kullanımı yüzde 40'lara kadar çıktı. Dışa bağımlı hale gelindi. Pahalı bir tercihe yöneltildik. Şimdi de rüzgâra, güneşe yöneliyoruz. Yine bazı teşvikler var. Bu teşvikler sanayici veya kullanıcıya doğrudan değil çok yanlış şekilde veriliyor. Ülkede plansız ve enerji politikaları açısından yetersiz süreçler yaşadık. Artan enerji maliyetleri var. İnsanlar ekonomik olarak büyük sorunlar yaşıyor. İnsanların enerjiye, elektriğe ulaşamama durumu var. Bir enerji yoksulluğu var. Biz tüm bunlara çözüm yolları üretmek için bir araya geldik" dedi.

Enerji Verimliliği Çalıştayı'nda enerjinin doğru ve verimli şekilde kullanılması, karbon ayak izi gibi olumsuz durumların azaltılarak küresel iklim krizi ile mücadelede önemli adımların atması hedefleniyor.

Tematik grup çalışmaları var Çalıştay,  sunumlar ve tematik grup çalışmalarıyla gün boyu sürecek. Ardından Çalıştay Sonuç Raporu oluşturularak İzmir Büyükşehir Belediyesi daire başkanlıkları, şirketleri ve çalıştayın gerçekleşmesinde iş birliği içinde olunan tüm kurumlar ile paylaşılacak. Raporun aynı zamanda Türkiye genelinde büyükşehir belediyeleri ve il belediyeleri ile paylaşılarak kentlerde enerji verimliliğine yönelik eylem planları oluşturulmasında referans olması amaçlanıyor.